Krzeszowice - kościół św. Marcina z Tours

Jednym z najwcześniejszych przykładów świątyni neogotyckiej w Polsce jest kościół parafialny w Krzeszowicach ( powiat krakowski, gmina Krzeszowice).

Budowę świątyni zainicjował Artur Potocki, właściciel Krzeszowic, chcąc przeznaczyć ją na potrzeby wiernych rozwijającego się uzdrowiska. Pierwotnie projekt zlecono francuskim architektom, ale ostatecznie wybrano propozycję berlińskiego architekta Karla Friedricha Schinkla.

Kościół wzniesiono w latach 1832- 1844, pod kierownictwem ucznia Schinkla.

Jest to budowla wykonana z kamienia i cegły, na planie krzyża. W jej skład wchodzi wielobocznie zamkniętego prezbiterium, któremu towarzyszą po bokach dwie wieże. Prezbiterium przedłużone jest o zakrystię. Następnymi elementami są: transept o ramionach zamkniętych trójbocznie oraz trójsprzęsłowa nawa.

Fasadę kościoła zdobi ostrołukowy portyk arkadowy oraz okładzina kamienna z piaskowca. Na elewacji umieszczono na konsolach posągi Ewangelistów oraz rozetę z maswerkiem. Całość fasady wieńczy trójkątny szczyt z ażurowymi wieżyczkami po bokach i z posągiem św. Michała Archanioła. Wnętrze kościoła, o dużych, ostrołukowo zakończonych oknach, nakrywa sklepienie krzyżowe.

 Do 1936 roku kościół był własnością Potockich, po czym został przekazany Kościołowi.

W kościele przechowywana jest płyta nagrobna Sebastiana Lubomirskiego, pochodząca z XVII wieku, z leżącą postacią rycerza. Płyta wykonana została z czerwonego marmuru.

Płytę odnaleziono w 1828 roku w jednym z pałaców w Krakowie.

widok ogólny

zdjęcie archiwalne - zbiory NAC

panorama

panorama - archiwalne

fasada

widok na fasadę - zdjęcie archiwalne - zbiory NAC

fragment fasady

arkady wejścia

figura Michała Archanioła

rozeta

herb Potockich

elewacja boczna

widok od prezbiterium

prezbiterium i kruchta

transept

okna

okna kruchty

wnętrze

ołtarz główny

witraże

płaskorzeźby przedsionka

nagrobek Lubomirskiego

epitafium

wejście boczne

klamka drzwi

figura Matki Boskiej

postać Matki Boskiej

ogrodzenie