Najstarsza część pałacu w Polance Wielkiej ( powiat
oświęcimski, gmina Polanka Wielka) powstała w latach 1600-1630, za czasów
Aleksandra Myszkowskiego. Budowla miała charakter piętrowej willi włoskiej.
Od 1650 roku majątek przejmuje rodzina Tarnowskich a
następnie w 1704 roku, jako posag jednej z Tarnowskich, rodzina Cieńskich.
Kacper Cieński dokonuje w 1769 roku rozbudowy pałacu. Dobudowano
wówczas dwa parterowe pawilony, połączone z głównym korpusem parterowymi
ramionami. Po obu stronach dziedzińca postawiono także parterowe oficyny, które
zachowały się w niezmienionej formie do czasów obecnych..
W 1850 roku ostatni z Cieńskich, Apolinary porządkuje
elewację pałacu. Za pomocą podwyższenia bocznych krużganków o jedno piętro
nastąpiło połączenie odrębnych dotąd części w jedną bryłę o klasycystycznej
formie. Całość została nakryta dachem łamanym.
W kilka lat po śmierci Apolinarego Cieńskiego majątek
przechodzi od jego spadkobierców, drogą sprzedaży, w ręce Teofila Wysokiego.
Rodzina Wysockich rozwinęła majątek pod względem gospodarczym. Założono hodowlę
bydła, koni oraz gospodarstwo rybne. Majątek posiadał także gorzelnię.
W 1909 roku dobudowano do zachodniej części pałacu, od
strony ogrodu, drewniane galerie dwukondygnacyjne, podparte kolumnami. Galeria południowa ozdobiona została dodatkowo witrażami z
herbami i motywami kwiatowymi, autorstwa Karola Frycza. Witraże te nie
zachowały się. Obecne na ich miejscu znajdują się kopie.
Niestety jeszcze przed I wojną światową majątek zaczął
przeżywać kłopoty i ulegał stopniowej parcelacji. Po śmierci Teofila Wysockiego
w 1924 roku, w okrojonym już majątku gospodarował jego syn Paweł wraz z matką.
Pomagał im agronom Mieczysław Ubiel, który dbał o majątek nawet po wysiedleniu
właścicieli przez okupantów w roku 1941.
W czasie okupacji w pałacu miał siedzibę między innymi sztab
Luftwaffe.
Po wojnie i upaństwowieniu majątku budynek pałacu przeszedł
w ręce gminnej spółdzielni. Gdy ta doprowadziła pałac do ruiny, przejęła go w
1974 roku i gruntownie wyremontowała, Rolna Spółdzielnia Produkcyjna im. T. Kościuszki.
Przez wiele lat mieściła się w nim restauracja i hotel. W połowie lat 90-tych XX wieku o
pałac upomnieli się spadkobiercy dawnych właścicieli, którzy odzyskali go kilka
lat temu i wystawili na sprzedaż.
 |
| widok ogólny |
 |
| elewacja frontowa- zdjęcie archiwalne Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t.1 |
 |
| fasada ogrodowa |
 |
| drewniana galeria |
 |
| oficyna- zdjęcie archiwalne Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t.1 |
 |
| oficyna |
