piątek, 30 maja 2014

Hucisko- krzesło Kantora

W niewielkiej miejscowości Hucisko,( powiat wielicki, gmina Gdów) zamieszkał jeden z najwybitniejszych światowych twórców teatralnych XX wieku- Tadeusz Kantor.
Założyciel teatru Cricot 2 w Krakowie, twórca przełomowych w historii teatru spektakli takich jak: Umarła klasa, Wielopole, Wielopole czy Niech sczezną artyści, zbudował swój dom niedaleko dworu w Hucisku. Dom, wzniesiony według projektu artysty, przypomina chałupę w stylu podhalańskim i zamek jednocześnie.

I właśnie przy tym domu stoi bardzo nietypowa rzeźba. Jest to ogromne, 14- metrowe, betonowe krzesło, które powstało w 1995 roku, już po śmierci Kantora, ale według jego projektu. Krzesło jest nawiązaniem do niezrealizowanych planów artysty, aby wokół zaprojektowanego przez siebie domu postawić kilka rzeźb z cyklu, który nazwał „ pomnikami niemożliwymi”.
Podobna rzeźba, tylko z drewna, stała także w Oslo a kilka lat temu postawiono mniejszą kopię
"krzesła" we Wrocławiu.

Do pomnika – krzesła niełatwo trafić, mimo niezłego oznakowania. Dom Kantora otoczony jest gęstymi krzakami a wejście zamknięte na głucho. Na co dzień nikt w tym domu nie mieszka. Bezpośrednia droga do posiadłości to właściwie droga polna, na którą lepiej nie wjeżdżać samochodem, zwłaszcza po deszczu lub w czasie zimy, gdy jest lód.

Krzesło też jest szczelnie zasłonięte krzakami i zdjęcia można zrobić tylko zza ogrodzenia.

krzesło Kantora

niedziela, 25 maja 2014

Kraków - kościół św. Krzyża

Obok Teatru im. Słowackiego w Krakowie znajduje się murowany, gotycki kościół z XIV wieku. Kościół należy do najczystszych stylowo budowli gotyckich w Polsce.

Wzniesiono go w kilku etapach. Na początku wieku powstało prostokątne prezbiterium a kwadratowa nawa z palmowym sklepieniem wspartym na jednym filarze, powstała w połowie tego stulecia. Do korpusu przylega późniejsza, bo XV wieczna wieża. W XVI i XVII wieku do gotyckiej bryły dobudowano trzy boczne kaplice.

Świątynia otoczona była w średniowieczu cmentarzem oraz połączona z nie zachowanymi budynkami klasztoru i szpitala św. Ducha.

Kościół spłonął w XVI wieku, ale szybko go odbudowano. Z czasem przechodził kilka renowacji.

We wnętrzu zachowały się fragmenty średniowiecznej polichromii. Obecna dekoracja ścienna pochodzi z XIX wieku i jest częściową rekonstrukcją renesansowych malowideł z XVI wieku.

Z elementów wyposażenia warto wymienić gotycką chrzcielnicę z XV wieku, barokową szafę organową, fragment gotyckiego tryptyku, manierystyczny lawaterz w kruchcie wejściowej.

Obok kościoła stoi najstarszy w Krakowie dom mieszkalny. Pochodzi z okresu wczesnego średniowiecza i pełni obecnie funkcję plebanii. Planowane jest otwarcie w tym budynku przykościelnego muzeum.

widok ogólny
panorama - zdjęcie ze zbiorów NAC
zdjęcie archiwalne - Fotopolska
widok na prezbiterium

prezbiterium - zdjęcie ze zbiorów NAC

prezbiterium
zakrystia i skarbczyk

wieża
elewacja północna

elewacja południowa
portal późnogotycki
portal wejściowy
wnętrze

widok na ołtarz główny
ołtarz główny
sklepienie sieciowe prezbiterium

stalle
sklepienie palmowe nawy
filar

chór i organy

średniowieczna polichromia

portal z XIV wieku

ambona
chrzcielnica
fragment chrzcielnicy
postać św. Hieronima - polichromia renesansowa


fresk
skrzydła gotyckiego tryptyku

stalle w nawie
sklepienie kruchty
manierystyczna ścianka
lawaterz
detal

epitafia

płyta nagrobna
epitafium Modrzejewskiej

brama ogrodzenia

detal ogrodzenia

zaułek


plebania
fragment fasady plebanii

wtorek, 20 maja 2014

Czchów- zamek - wieża

Na wzgórzu, nad rzeką Dunajec, w miejscowości Czchów ( powiat brzeski, gmina Czchów)
wznosi się wieża, będąca pozostałością zamku obronnego.

Początkowo, na przełomie XII i XIII wieku, powstała kamienna, okrągła wieża strażnicza
tzw. „ stróża” ( stołp). Budowla ta miała chronić szlak handlowy z Węgier.

W XIV wieku dobudowano do wieży zamek, pełniący funkcję siedziby starostów czchowskich.

Zamek został opuszczony w XVII wieku, ale w XVIII wieku ponownie był wykorzystywany, tym razem na więzienie.

Z całego założenia zachowała się jedynie cylindryczna wieża, wysoka na dwadzieścia metrów i fragmenty murów dawnych pomieszczeń zamkowych oraz muru obwodowego. Zamek i wieża zostały wzniesione z piaskowca.

Wieża była restaurowana w 1928 roku a w latach 90-tych XX wieku przeprowadzono szerokie prace konserwatorskie i archeologiczne, które pozwoliły odkryć lub zrekonstruować wiele fragmentów zamku.


Od 1993 roku opiekę nad pozostałością zamku w Czchowie pełni Społeczny Komitet Renowacji Baszty. Dzięki inicjatywie Komitetu uporządkowano pozostałości po dawnym zamku, odbudowano górną część wieży i zbudowano taras widokowy.

widok ogólny

wieża - zdjęcie archiwalne

widok na wieżę
widok ze ścieżki
wejście na taras
resztki murów
widok z murów
widok od strony kościoła
wieża i kaplica - zdjęcie Fotopolska