Kopytówka - dwór Baumów i Duninów

Eklektyczny dwór w Kopytówce ( powiat wadowicki, gmina Brzeźnica) został wzniesiony w latach 60-tych XIX wieku przez Józefa Bauma, znanego polskiego patriotę i organizatora oddziałów powstańczych w czasie powstania styczniowego oraz posła na sejm galicyjski.

 Wykonanie projektu dworu powierzono, prawdopodobnie,  znanemu architektowi Filipowi Pokutyńskiemu ( autorowi m.in. projektu pałacyku w Piekarach koło Krakowa).

 

Na początku XX wieku majątek przeszedł drogą spadku w ręce rodziny Duninów, właścicieli niedalekich Głębowic, którzy wkrótce dokonali  niewielkiej przebudowy dworu.

 

Jest to budynek murowany, podpiwniczony na rzucie prostokąta. Trzy naroża zakończone są wielobocznymi wieżyczkami z malowniczymi dachami namiotowymi. W jednej z wieżyczek mieściła się kaplica dworska. Od frontu fasadę zdobi piętrowy ryzalit z portykiem z drewnianymi kolumnami oraz herbem Duninów. Od strony ogrodu elewację urozmaica trójboczne zamknięcie dawnego salonu.

 

Zespół dworski uzupełniały; częściowo przebudowana po wojnie, neogotycka oficyna z oranżerią 

( oranżeria już nie istnieje)  a także  budynki folwarczne tj. stajnia, obora oraz spichlerz.

 

Obecnie dwór administrowany jest przez Spółdzielnię Rolniczą i jest nieużytkowany.

widok ogólny

widok od podjazdu

fasada

widok na ganek i wieżyczkę

ganek

herb Duninów

elewacja ogrodowa

elewacja boczna

okna

oficyna

Zielonki - kościół Narodzenia NMP

Parafialny kościół w Zielonkach ( powiat krakowski, gmina Zielonki) wzniesiono w latach 1524-1538 jeszcze w tradycji gotyckiej z elementami renesansowymi.

Jest to to murowana świątynia jednonawowa z prezbiterium zamkniętym trójbocznie i przykrytym sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Do prezbiterium przylega zakrystia z 1524 roku, nadbudowana w wieku XIX.

Podczas renowacji kościoła pod koniec XIX wieku sklepienie nawy zastąpiono stropem a w 1948 roku powstała kaplica od północy. Duża zmiana w wyglądzie budowli nastąpiła w 1966 roku, gdy od strony zachodniej dobudowano modernistyczną kruchtę z chórem i ażurową dzwonnicą.

We wnętrzu przeważa wystrój barokowy i późniejszy. Z wcześniejszych elementów warto wymienić portal gotycko – renesansowy po stronie południowej oraz renesansowy do zakrystii i  kamienne tabernakulum ścienne pochodzące z 1533 roku a wykonane przez artystę z warsztatu Franciszka Florentczyka.

Niedaleko kościoła zachowała się niewielka kapliczka z 1916 wieku, ufundowana przez stacjonujących w Zielonkach żołnierzy czeskich i węgierskich z armii austriackiej.

widok ogólny

prezbiterium

malowidło na ścianie prezbiterium

elewacja południowa

elewacja północna z kaplicą

zakrystia

szczyt zakrystii

okno

szczyt zachodni nawy

kaplica

latarnia kaplicy

kruchta południowa

portal gotycko-renesansowy

sygnaturka

herb z Orłem Piastowskim

modernistyczna fasada

wnętrze

sklepienie prezbiterium

łuk tęczowy

ołtarz główny

obraz w ołtarzu głównym

portal do zakrystii

napis nad portalem

tabernakulum ścienne

tabernakulum - zdjęcie archiwalne CBN Polona

stalle

ambona

fragment polichromii

wikarówka

epitafium

kapliczka

Łąkta Górna - dwór Rutowskich

W latach 1871-1883, w miejscu starych zabudowań folwarcznych w Łąkcie Górnej ( powiat bocheński, gmina Żegocina), powstał, z inicjatywy ówczesnych właścicieli majątku, małżeństwa Feliksa i Wiktorii Armołowiczów, niewielki murowany dwór z parkiem krajobrazowym oraz trzykondygnacyjny spichlerz i stodoła.

Pierwotny parterowy, częściowo podpiwniczony dwór ze skromnym portykiem od frontu stanowi część zachodnią obecnego budynku.

 

Dzięki staraniom kolejnych właścicieli majątku, rodziny Rutowskich,  dwór Abramowiczów rozbudowano o część wschodnią a w części zachodniej dostawiono okazały kolumnowy portyk z tarasem od strony ogrodowej.

 

Rozbudowa budynku dworu wykonana została w latach 30-tych XX wieku w stylu eklektycznym; neogotycko-renesansowym  a całość nabrała charakteru reprezentacyjnego.

 

Rutowscy opuścili dwór w roku 1944.

 

Po wojnie i przejęciu majątku  przez Skarb Państwa w budynku dworu  mieściła się Szkoła Rolnicza a następnie ośrodek kolonijny krakowskiej Chemobudowy. Jednak od lat 80-tych ubiegłego wieku budynek stał już opuszczony.

 

W 2007 roku został sprzedany przez gminę osobie prywatnej i rozpoczęto remont mocno zdewastowanego obiektu, który to remont jednak przerwano. Taki stan istnieje do dzisiaj.

 

Dzięki Rutowskim postawiono w parku  neogotycką drewnianą kaplicę.

Pozostałością świetności dawnego przydworskiego parku krajobrazowego jest piękna aleja grabowa.

widok ogólny

panorama

widok na fasadę frontową

część starsza dworu

fasada wschodnia części nowszej

fasada zachodnia części starszej

widok na neogotycką część wschodnią dworu

fragment fasady ogrodowej

neogotyckie okna

portyk z tarasem

taras i kolumny

schody

spichlerz

kaplica

wnętrze kaplicy

pozostałości ołtarza

aleja grabowa