sobota, 27 stycznia 2024

Krzywaczka - dwór Żeleńskich

Klasycystyczny, murowany dwór w Krzywaczce ( powiat myślenicki, gmina Sułkowice) został wzniesiony z inicjatywy hrabiego Kryspina Żeleńskiego herbu „ Ciołek”. 

Wraz z dworem zaprojektowano także park krajobrazowy, wzniesiono budynki gospodarcze, niewielki browar oraz założono stawy. 

W 1859 roku majątek został sprzedany Henrykowi Schmidtowi – browarnikowi z Krakowa. W rękach tej rodziny dwór pozostaje do wybuchu drugiej wojny światowej. 

Dwór jest budowlą parterową z piętrowym ryzalitem na osi z pilastrami w wielkim porządku i trójkątnym frontonem. Parterowy korpus flankują boczne skrzydła, które dobudowano później. Okna zdobią półkoliste płyciny. Od strony ogrodu bryłę urozmaica półkolisty ryzalit pełniący funkcje komunikacyjne. 

Po wojnie i znacjonalizowaniu majątku w budynku dworu umieszczono szkołę. Po jej wyprowadzce budynek stał opuszczony. 

Obecnie dwór wraz z zapleczem znajduje się w rękach prywatnych i został wyremontowany.

widok ogólny

zdjęcie archiwalne - Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t.1

panorama

fragment ryzalitu frontowego

dekoracja

elewacja ogrodowa

dwór po remoncie - zdjęcie www.wycenymajatkowe.pl

poniedziałek, 22 stycznia 2024

Krzcięcice - kościół św. Prokopa

Jednym z najciekawszych zabytków Ziemi Jędrzejowskiej jest późnogotycki murowany kościół w Krzcięcicach ( powiat jędrzejowski, gmina Sędziszów).

Świątynię wzniesiono w latach 1531-1542 z cegły i kamienia a pracami kierował budowniczy Albertus, o czym nadmienia napis nad tablicą erekcyjną na wschodniej ścianie prezbiterium kościoła.

 

Jest to budowla jednonawowa z prezbiterium zakończonym ścianą prostą. Po bokach nawy bryłę wzbogacają dwie kaplice. Od północy do prezbiterium przylega zakrystia od strony zachodniej wysoka kruchta z wieżyczką schodową. Kościół opinają przypory a stromy dach zdobią schodkowe szczyty z blendami.

 

Wnętrze nakryte jest bogatym sklepieniem gwiaździstym ze zwornikami z herbami. Do kruchty zachodniej i do nawy prowadzą kamienne portale renesansowe z XVI wieku.

 

W jednej z kaplic zachował się renesansowy nagrobek ścienny fundatora świątyni Jerzego Niemsty z połowy XVI wieku z płaskorzeźbą leżącego zmarłego w zbroi.

 

Na parapecie chóru umieszczone zostały malowane sceny z życia św. Prokopa z połowy XVII wieku.

 

W drugiej połowie XVI wieku kościół pełnił funkcję zboru ( syn fundatora należał do braci polskich).

 

Przy kościele stoi drewniana dzwonnica pochodząca z XVIII wieku.


widok ogolny

zdjęcie archiwalne


panorama

widok na prezbiterium

prezbiterium

szczyt schodkowy

dawne okno

tablica erekcyjna i napis

skarpa

elewacja północna

zakrystia

kruchta północna

elewacja południowa

fasada

szczyt fasady i kruchty

portal renesansowy

okno

sygnaturka

wnętrze

sklepienie gwiaździste

herb

ołtarz główny

krucyfiks

pozostałość po polichromii

portal do zakrystii

chór ze scenami z życia św. Prokopa

ołtarz w kaplicy

nagrobek

kropielnica

epitafium

kościół i dzwonnica

dzwonnica

zwieńczenie dzwonnicy

dawna kostnica

kaplica w ogrodzeniu

środa, 17 stycznia 2024

Kraków - kaplica św. Jana Chrzciciela

Barokowa kaplica przy  kościele św. Jana Chrzciciela w Krakowie (Prądnik Czerwony) została wzniesiona w 1642 roku, po tym jak spłonęła kaplica drewniana.

Jest to budowla na planie kwadratu, nakryta kopułą z latarnią. Do wnętrza kaplicy prowadzi portal z herbem. Nad portalem wmurowana została tablica erekcyjna.

 

Wnętrze pokrywa polichromia z XVIII wieku, a podczas ostatniej renowacji odkryto zacheuszki z wieku XVII.

 

Kaplica znajduje się na terenie należącym do dawnego klasztoru dominikanów. W jej otoczeniu znajdował się cmentarz zakonników. Jego pozostałością są krzyże i  epitafia umieszczone przy murze klasztornym.


widok ogólny

rysunek

panorama

kopuła

latarnia

fasada

portal z herbem

zwieńczenie portalu

tablica erekcyjna

posąg św. Jana Chrzciciela

posąg św. Jana Ewangelisty

okno

detal narożnika

wnętrze

polichromia kopuły

epitafium z XVII wieku

krzyże przy murze

epitafium na murze

brama na teren dawnego klasztoru

portal bramy

detal