niedziela, 31 lipca 2022

Działoszyce - synagoga

W pobliżu rynku w Działoszycach ( powiat pińczowski, gmina Działoszyce ) znajdują się pozostałości murowanej synagogi z 1852 roku.

Bożnicę zaprojektował architekt Felicjan Frankowski w stylu późno-klasycystycznym.

Była to budowla na planie prostokąta wzniesiona z cegły i otynkowana. Elewacje podzielone zostały pionowo pilastrami toskańskimi, między którymi znajdowały się podłużne okna zakończone łukiem. Dekorację zewnętrzną uzupełniały fryzy oraz trójkątne szczyty z hebrajskimi napisami.

Centralne pomieszczenie wnętrza stanowiła sala modlitewna nakryta sklepieniem zwierciadlanym. Zachodnią część budynku zajmował przedsionek z babińcem na piętrze ( z czasem przebudowanym).

Synagoga została zniszczona podczas ostatniej wojny, gdy okupanci umieścili w niej magazyn.

Do naszych czasów zachowały się tylko mury obwodowe, które zabezpieczono.

widok ogólny
zdjęcie archiwalne - zbiory NAC

panorama

panorama - zdjęcie NAC

fasada

widok po wojnie - zdjęcie Fotopolska

fragment fasady

detal

szczyt fasady

okulus i napis

elewacja boczna

elewacja tylna

okna

wejście 

wnętrze

Aron- ha - kodesz - zdjęcie Fotopolska

fragment wnętrza

wtorek, 26 lipca 2022

Rzyki - kościół św. Jakuba Starszego

Murowany kościół parafialny w Rzykach ( powiat wadowicki, gmina Andrychów) został wzniesiony w latach 1793-1796 w tzw. stylu józefińskim, charakterystycznym dla kościołów budowanych za czasów panowania w Austrii cesarza Józefa II.

Fundatorką świątyni była księżna Apolonia Poniatowska. Początkowo budowla nie posiadała wieży i składała się z trójnawowego, sklepionego korpusu oraz wąskiego prezbiterium zakończonego półkoliście. Po bokach prezbiterium umieszczono zakrystie i skarbczyk.

Wieżę dobudowano w roku 1835 roku a w roku 1923 roku podwyższono ją i zwieńczono obecnym hełmem.

W kościele zachowały się dwie rzeźby gotyckie z XV i XVI wieku przedstawiające Madonnę z Dzieciątkiem. Rzeźby eksponowane są przy filarach nawy.

widok ogólny

panorama

zdjęcie archiwalne - Fotopolska

widok od prezbiterium

prezbiterium

fasada

widok na wieżę

zwieńczenie wieży

sygnaturka i hełm wieży

wejście

okno

wnętrze

widok na ołtarz główny

ołtarz główny

ołtarz boczny

polichromia

polichromia na sklepieniu nawy

fragment polichromii

chór

ambona

chrzcielnica

Madonna z Dzieciątkiem - rzeźba gotycka z XV wieku

Madonna z Dzieciątkiem rzeźba z XVI wieku

epitafium

bramka boczna

figura przy bramce

kapliczka

czwartek, 21 lipca 2022

Bogusza - cerkiew św. Dymitra

 We wsi Bogusza w Beskidzie Niskim  ( powiat nowosądecki, gmina Kamionka Wielka) znajduje się drewniana cerkiew grekokatolicka w typie północno-zachodnim. Świątynię wzniesiono w 1858 roku na miejscu wcześniejszej budowli, także drewnianej.

Jest to cerkiew orientowana, trójdzielna z trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Cerkiew posiada wieżę od zachodu z nadwieszoną izbicą. Ściany obite zostały gontem a  ściany izbicy wieży oszalowano. Dachy przykryte zostały blachą i zwieńczone baniastymi hełmami.

We wnętrzu krytym stropem zachowało się częściowo wyposażenie z poprzedniej cerkwi, między innymi: ikonostas- podzielony na części, ołtarzyk Ostatniej Wieczerzy oraz barokowa ambona. 

Ściany zdobi XIX- wieczna polichromia o motywach architektonicznych. 

Świątyni towarzyszy drewniana dzwonnica a w pobliżu znajduje się stary cmentarz z zachowanymi nagrobkami.

Obecnie cerkiew pełni funkcję kościoła katolickiego.

widok ogólny
panorama

cerkiew i dzwonnica

widok na prezbiterium i zakrystię

prezbiterium

elewacja północna

wieża

zwieńczenie wieży

wejście

wnętrze

ikonostas

dzwonnica

stary cmentarz

krzyż

inskrypcja pod krzyżem

fragment nagrobka