czwartek, 29 września 2022

Górka - eklektyczny dwór

Eklektyczny dwór w Górce ( powiat brzeski, gmina Szczurowa) został wzniesiony pod koniec XIX wieku przez rodzinę Elterlein.

Jest to budowla murowana, parterowa z piętrowym ryzalitem na osi i reprezentacyjnym wejściem od zachodu.

Ostatnim przedwojennym właścicielem majątku i dworu był Andrzej Strzelecki. Po wojnie mieściła się w dworze szkoła. W latach 90-tych XX wieku zrujnowany budynek zakupiła osoba prywatna i rozpoczęła remont, który jednak nie jest kontynuowany.

Wokół dworu rozciągają się pozostałości dawnego parku krajobrazowego.

widok ogólny
panorama

ryzalit wejściowy

okna nad wejściem

elewacja boczna

brama

ogrodzenie

aleja dojazdowa

fragment parku

sobota, 24 września 2022

Kraków - kościół śś. Piotra i Pawła

Pojezuicki kościół przy ulicy Grodzkiej w Krakowie jest najwcześniejszą barokową budowlą sakralną w mieście.

Pozyskanie przez jezuitów fundatora w osobie króla Zygmunta II Wazy pozwoliło w roku 1595 na położenie kamienia węgielnego pod nową świątynię zakonu. Pracami kierował  w początkowej fazie architekt - jezuita Jan Maria Bernardoni a budowę dokończył nadworny architekt króla Jan Trevano ( fasada, kopuła i wystrój wnętrz).

Wygląd świątyni jest wzorowany głównie na rzymskim kościele barokowym Il Gesu. Kościół został konsekrowany w roku 1635.

Jest to budowlana na planie krzyża łacińskiego, z szeroką nawą główną, oraz nawami bocznymi, pełniącymi rolę kaplic. Bryłę wzbogaca transept i prezbiterium zakończone absydą. Całość wieńczy okazała, smukła kopuła. Na elewacji zachodniej zwraca uwagę dwukondygnacyjna fasada ozdobiona niszami z posągami świętych. Fasadę wieńczy trójkątny przyczółek z herbem Wazów.

We wnętrzu kościoła zachowały się stiukowe płaskorzeźby z pierwotnego wystroju, które znajdują się w sklepieniu absydy. Liczne pożary spowodowały, że wyposażenie świątyni jest w większości późniejsze. Z początku XVIII wieku pochodzi ołtarz główny autorstwa Kacpra Bażanki. Przy prezbiterium ustawiono efektowny nagrobek biskupa Andrzeja Trzebickiego z końca XVII wieku wykonany w czarnym marmurze. Z innych elementów wymienić należy wczesnobarokową ambonę oraz trzy posągi z XIX wieku: Kajetana Florkiewicza, Piotra Skargi oraz papieża Piusa IX.

W krypcie pod prezbiterium pochowano jezuickiego kaznodzieję Piotra Skargę oraz dramatopisarza Sławomira Mrożka a ostatnio kompozytora Krzysztofa Pendereckiego.

Dziedziniec przed kościołem został zaprojektowany przez Kaspra Bażankę w XVIII wieku. Powstało wówczas charakterystyczne ogrodzenie z kamiennymi posągami Apostołów ( obecnie kopie).

Warto wspomnieć, że naprzeciwko kościoła, na Placu Marii Magdaleny, ustawiono na kolumnie posąg Piotra Skargi, autorstwa współczesnego rzeźbiarza Czesława Dźwigaja. Posąg wzbudza wśród krakowian spore kontrowersje.

widok ogólny
rycina
absyda prezbiterium

elewacja południowa

elewacja północna

widok na absydę

widok na kopułę

kopuła z latarnią

widok na fasadę

fasada

fasada - zdjęcie NAC

zwieńczenie fasady

herb Wazów

fragment fasady

herb nad portalem wejściowym

posąg na fasadzie

wnętrze

ołtarz główny

fragment ołtarza

stiuki w absydzie

portal barokowy

balustrada przy ołtarzu

sklepienie nawy głównej

arkady do kaplic

kopuła

nagrobek bpa Trzebickiego

widok na chór

chór

kolumna chóru

stiuki w kaplicy

kaplica św. Stanisława Kostki

amfilada kaplic

fragment polichromii

obraz z dawnego kościoła Wszystkich Świętych

posąg Piotra Skargi

posąg papieża Piusa IX

epitafium Branickich

ambona

chrzcielnica z XVI wieku

krypta - sarkofag Piotra Skargi

nagrobek Pendereckiego

balustrada z posągami

posągi

pomnik Piotra Skargi