piątek, 21 listopada 2014

Polanka Wielka- pałac

Najstarsza część pałacu w Polance Wielkiej ( powiat oświęcimski, gmina Polanka Wielka) powstała w latach 1600-1630, za czasów Aleksandra Myszkowskiego. Budowla miała charakter piętrowej willi włoskiej.

Od 1650 roku majątek przejmuje rodzina Tarnowskich a następnie w 1704 roku, jako posag jednej z Tarnowskich, rodzina Cieńskich.

Kacper Cieński dokonuje w 1769 roku rozbudowy pałacu. Dobudowano wówczas dwa parterowe pawilony, połączone z głównym korpusem parterowymi ramionami. Po obu stronach dziedzińca postawiono także parterowe oficyny, które zachowały się w niezmienionej formie do czasów obecnych..

W 1850 roku ostatni z Cieńskich, Apolinary porządkuje elewację pałacu. Za pomocą podwyższenia bocznych krużganków o jedno piętro nastąpiło połączenie odrębnych dotąd części w jedną bryłę o klasycystycznej formie. Całość została nakryta dachem łamanym.

W kilka lat po śmierci Apolinarego Cieńskiego majątek przechodzi od jego spadkobierców, drogą sprzedaży, w ręce Teofila Wysokiego. Rodzina Wysockich rozwinęła majątek pod względem gospodarczym. Założono hodowlę bydła, koni oraz gospodarstwo rybne. Majątek posiadał także gorzelnię.

W 1909 roku dobudowano do zachodniej części pałacu, od strony ogrodu, drewniane galerie   dwukondygnacyjne, podparte kolumnami. Galeria południowa ozdobiona została dodatkowo witrażami z herbami i motywami kwiatowymi, autorstwa Karola Frycza. Witraże te nie zachowały się. Obecne na ich miejscu znajdują się kopie.

Niestety jeszcze przed I wojną światową majątek zaczął przeżywać kłopoty i ulegał stopniowej parcelacji. Po śmierci Teofila Wysockiego w 1924 roku, w okrojonym już majątku gospodarował jego syn Paweł wraz z matką. Pomagał im agronom Mieczysław Ubiel, który dbał o majątek nawet po wysiedleniu właścicieli przez okupantów w roku 1941.

W czasie okupacji w pałacu miał siedzibę między innymi sztab Luftwaffe.

Po wojnie i upaństwowieniu majątku budynek pałacu przeszedł w ręce gminnej spółdzielni. Gdy ta doprowadziła pałac do ruiny, przejęła go w 1974 roku i gruntownie wyremontowała, Rolna Spółdzielnia Produkcyjna im. T. Kościuszki. 

Przez wiele lat mieściła się w nim restauracja i hotel. W połowie lat 90-tych XX wieku o pałac upomnieli się spadkobiercy dawnych właścicieli, którzy odzyskali go kilka lat temu i wystawili na sprzedaż.

widok ogólny
elewacja frontowa- zdjęcie archiwalne Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t.1
fasada ogrodowa
drewniana galeria
oficyna- zdjęcie archiwalne Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t.1
oficyna



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.