czwartek, 6 listopada 2014

Osiek- kościół św. Andrzeja Apostoła

Pierwszy kościół w Osieku ( powiat oświęcimski, gmina Osiek) był wzmiankowany na początku XIV wieku.

Obecna świątynia wzniesiona została w latach 1538-1549, prawdopodobnie z fundacji Seweryna Bonera. Jest to budowla drewniana, o konstrukcji zrębowej, orientowana. Jej styl można określić jako późnogotycki.

Najpierw powstało prezbiterium zamknięte wielobocznie i szersza nawa. Prezbiterium nakryte jest dachem gontowym, wielospadowym a nawa dwuspadowym.

Na początku XVII wieku, od zachodu dostawiono wieżę. Pierwotnie wieża była sześciokątna, ale po pożarze ok. 1802 roku odbudowano ją jako kwadratową z pochyłymi ścianami. Wtedy też dodano izbicę i nakryto całość ostrosłupowym hełmem. Przy wieży znajduje się kruchta. Około 1802 roku bryłę kościoła otoczono sobotami.

W nawie od południa znajduje się późnogotyckie drewniane nadproże z łukiem wygiętym w tzw. „ośli grzbiet”

Wnętrze kościoła nakryte jest drewnianym stropem. Strop w prezbiterium pokrywa polichromia renesansowa z XVI wieku z motywem kasetonów oraz fryz podokapowy z tego samego okresu. Na ścianach zachowały się fragmenty polichromii barokowej.  Pozostały wystrój świątyni jest manierystyczno-barokowy.

 Ściany zdobią zabytkowe epitafia. W kościele znajduje się także płyta nagrobna  Samuela Betmana,  pochodząca z XVI wieku. Zachowała się także rokokowa ambona w kształcie łodzi oraz chrzcielnica z XVI wieku nakryta rokokową okrywą. Na jej froncie widnieje herb Fogelveder. Chrzcielnica prawdopodobnie pochodzi z poprzedniej świątyni.

Kościół w Osieku w końcu XV i na początku XVII wieku służył jako zbór kalwiński.

Świątynia nie jest użytkowana od roku 1908, gdy nieopodal wzniesiono nowy, murowany kościół. Miano nawet drewnianą świątynię rozebrać, ale ówczesny właściciel Osieka Oskar Rudziński sprzeciwił się temu i dał środki na jej zabezpieczenie.

Kościół otacza nieczynny już, zaniedbany cmentarz z nielicznymi nagrobkami. Najstarsze pochodzą z XVIII wieku.

Zabytkowy kościół był chętnie malowany przez wybitnego artystę Juliana Fałata, który  często gościł u rodziny Rudzińskich, właścicieli Osieka.

widok ogólny
panorama - zdjęcie NAC
droga wjazdowa do kościoła
widok od prezbiterium
prezbiterium
archiwalne - Fotopolska
elewacja południowa
panorama
widok na wieżę
prezbiterium i soboty
wnętrze sobót
portal z łukiem w ośli grzbiet

dachy gontowe
wejście boczne od wschodu
brama
wnętrze

ołtarz główny

renesansowa polichromia stropu

fryz podstropowy

obraz

ława

łuk tęczowy

ambona

detal ambony

chrzcielnica
herb
ołtarz boczny

fragment polichromii

stary obraz
polichromia stropu nawy
chór

zacheuszek

zabytkowy karawan

detal 

płyta nagrobna Larischów

płyta nagrobna plebana

płyta nagrobna Rudzińskiego

fragment starego cmentarza
nagrobki
drewniane ogrodzenie

obraz Juliana Fałata " Kościół w Osieku"

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.