Berest - cerkiew śś. Kosmy i Damiana

W miejscowości Berest ( powiat nowosądecki, gmina Krynica - Zdrój) stoi duża drewniana cerkiew łemkowska wzniesiona w 1842 roku w tzw. typie północno-zachodnim. Jak większość takich cerkwi jest orientowana i ma podział trójdzielny. Składa się z nawy, prezbiterium oraz babińca z nadbudowaną wieżą z izbicą. Nawa i babiniec mają plan kwadratu a prezbiterium zamknięte jest wielobocznie. Poszczególne części cerkwi, pokryte dachami z blachy, wieńczą baniaste hełmy z pozornymi latarniami. Budowla ma konstrukcję zrębową a ściany kryje gont.

Bogate wnętrze cerkwi nakrywa strop pokryty polichromią z I polowy XX wieku. Także ściany babińca ozdobione są malowidłami z tego okresu. We wnętrzu można zobaczyć kompletny ikonostas z XIX wieku w stylu późno-klasycystycznym z ikonami pochodzącymi z XVII i XVIII wieku, w tym ikona z przedstawieniem patronów cerkwi oraz ikona z XVII wieku z Chrztem Chrystusa. W bocznym ołtarzu znajduje się obraz na płótnie przedstawiający Matkę Boską, pochodzący z cerkwi w Izbach. W 1771 roku przed obrazem modlił się, podczas konfederacji barskiej, Kazimierz Pułaski. Korona na obrazie została ofiarowana w 1984 roku przez działaczy Solidarności jako wotum wdzięczności.

Wokół świątyni biegnie niski mur kamienny z bramką nakrytą namiotowym daszkiem z kopułą. Obok cerkwi rośnie stary dąb, podobno mający ponad 400 lat. Zwraca też uwagę nowa drewniana dzwonnica z galeryjką, pochodząca z 2003 roku.

Cerkiew została w 1947 roku zamieniona na kościół rzymskokatolicki a od 1951 roku pełni funkcję kościoła parafialnego pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy.

widok ogólny

zdjęcie archiwalne

prezbiterium

wieża

izbica wieży

elewacja północna

hełmy

wnętrze

ikonostas

bramka ikonostasu

carskie wrota

ołtarz boczny

ikona patronów cerkwi

ikona

polichromia stropu nawy

polichromia stropu babińca

stacja Drogi Krzyżowej

chór

nagrobek

bramka i cerkiew

dzwonnica

stary dąb