gatoma - na tropie zabytków: Polanka Wielka

wtorek, 29 lipca 2014

Polanka Wielka - kościół św. Mikołaja

Kościół w Polance Wielkiej ( powiat oświęcimski, gmina Polanka Wielka) był po raz pierwszy wzmiankowany, jako parafialny, w pierwszej połowie XIV wieku.

Obecny, drewniany kościół został wzniesiony około I połowy XVI wieku a następnie został przebudowany w 1658 roku w stylu barokowym przez cieślę Wojciecha.

Mimo, że jest to świątynia drewniana zachował się w prezbiterium fragment murowanej ściany, stanowiącej pozostałość po dawnej zakrystii. Zakrystia pełniła, do czasu przebudowy świątyni

w XVII wieku, rolę kaplicy.

Świątynia jest orientowana i wzniesiona w konstrukcji zrębowej. Składa się z wielobocznego wydłużonego prezbiterium z przylegającą do niego zakrystią oraz szerszej nawy głównej. Od zachodu nawę poprzedza czteroboczna wieża wzniesiona w 1633 roku, nakryta klasycystycznym hełmem z obeliskowym. Pełni ona także role dzwonnicy. Wieża pierwotnie była wyższa, ale obniżono ją w XVIII wieku. Od zachodu do wieży przylega kruchta. Kościół nakrywa dach dwuspadowy, pierwotnie pokryty gontem a obecnie eternitem.

We wnętrzu znajdują się m.in. rokokowe ołtarze. Na łuku tęczowym zwraca uwagę ekspresyjna rzeźba ukrzyżowanego Chrystusa z XVII wieku. Jedną ze ścian prezbiterium zdobi zasłona wielkopostna na ołtarz główny ze sceną Ukrzyżowania. Naprzeciwko niej wisi portret w typie sarmackim przedstawiający Marcina Cieńskiego. Do zachowanego wyposażenia należy także klasycystyczna ambona oraz chrzcielnica z tego samego okresu.

Po wybudowaniu w latach 80 – tych XX wieku nowego, murowanego kościoła parafialnego, drewniana świątynia nie jest użytkowana, ale jest otwarta dla zwiedzających.