niedziela, 16 marca 2014

Kraków Krzesławice- dworek Jana Matejki

Majątek w Krzesławicach należał od 1788 roku do Hugo Kołłątaja, ale wkrótce został mu odebrany przez zaborców a sam Kołłątaj znalazł się na emigracji. Za czasów Kołłątaja w majątku istniał dwór, ale w innym niż obecnie miejscu. Stary dwór zachował się do 1918 roku i pełnił funkcję kuchni letniej.

Obecny dworek powstał za czasów krakowskiego bankiera Jana Kantego Kirchmayera, który kupił tutejsze dobra w 1822 roku. Jest to budynek parterowy, wzniesiony na planie prostokąta i pokryty dwuspadowym dachem gontowym.

W roku 1876 posiadłość w Krzesławicach przechodzi na własność Jana Matejki, który nabywa ją z funduszy uzyskanych po sprzedaży obrazu „ Batory pod Pskowem” i przeznacza  na swoją letnią siedzibę. Wkrótce przystępuje do przebudowy dworku według własnego pomysłu.

Powstała wówczas od strony wschodniej przybudówka z pracownią malarza oraz kuchnia. Od strony ogrodu Matejko zaprojektował drewniany ganek z balustradą. Ganek ten został później przeniesiony przez kolejnych właścicieli na front dworku, gdzie znajduje się do dzisiaj.

Po śmierci Matejki w 1893 roku posiadłość odziedziczył syn artysty Tadeusz, który jednak nie był w stanie jej utrzymać i w 1895 roku odsprzedał majątek Teodorowi Cybulskiemu a ten z kolei przekazał go swojej córce Marii Burzyńskiej.

W czasie pobytu w dworku, pod koniec II Wojny Światowej,  żołnierzy radzieckich wiele mebli i pamiątek po Janie Matejce, znajdujących się we dworze, zostało zniszczonych.

Majątek nie został po wojnie znacjonalizowany. Jednak dla rodziny Burzyńskich utrzymanie dworu i parku okazało się ponad siły i Maria Burzyńska podarowała posiadłość w 1960 roku Towarzystwu Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.

Nowi właściciele, po wykonaniu generalnego remontu, otworzyli w 1966 roku w dworze Muzeum Jana Matejki, które istnieje do dzisiaj.

Wnętrza dworku urządzone są meblami i przedmiotami z epoki Jana Matejki ( sypialnia, jadalnia, salon). Zachowały się też rysunki artysty, fotografie i wiele pamiątek po malarzu oraz jego rodzinie m.in. fortepian i obrotowa sztaluga malarza. Na ścianie jednego z pokoi wisi także klepsydra wydrukowana po śmierci artysty.

Obok funkcji muzeum dworek pełni także rolę ośrodka kulturalnego, gdzie organizowane są  koncerty, spotkania i odczyty.

Dworek otacza, nieco przetrzebiony przez Niemców w czasie okupacji, park.

Przed budynkiem postawiono popiersie Jana Matejki, wykonane z brązu w latach dziewięćdziesiątych XX wieku.


Czasem, gdy przewodnik ma czas i nie ma zbyt wielu zwiedzających, można posłuchać w dworku koncertu na harmonię w jego wykonaniu. 

widok ogólny

zdjęcie archiwalne - Fotopolska

widok od podjazdu
weranda
elewacja ogrodowa
wejście od ogrodu
elewacja boczna
salon
jadalnia
lampa w jadalni
zabytkowa szafa
sztaluga obrotowa Matejki
Poczet Królów Polskich
klepsydra Jana Matelki
popiersie artysty przed dworkiem
park

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.