Kwiatoń - cerkiew św. Paraskewy

Jednym z najpiękniejszych a zarazem najlepiej zachowanych przykładów drewnianej świątyni zachodnio-łemkowskiej  jest cerkiew w Kwiatoniu ( powiat gorlicki, gmina Uście Gorlickie).

Cerkiew zbudowana została w drugiej połowie XVII wieku, początkowo jako bezwieżowa. W 1743 roku wzniesiono od zachodu wieżę z izbicą, służącą także jako dzwonnica.

Świątynia tradycyjnie składa się z trzech wyodrębnionych części, zróżnicowanych wysokością. Najniższe jest prezbiterium, następnie nawa a całość wieńczy smukła wieża nad babińcem. Każdą z części nakrywa dach namiotowy z uskokami, kryty gontem i zwieńczony baniastym hełmem. Gontem obite są także ściany zewnętrzne budowli.

Całość architektury odznacza się pięknymi  proporcjami oraz dopracowaniem szczegółów wykończenia ( fryz arkadkowy między uskokami dachów, koronkowe detale izbicy wieży).

Wnętrze nakrywają sklepienia namiotowe ( nawa i prezbiterium) oraz płaski strop ( babiniec). Bogate wyposażenie pochodzi z okresu od XVII do XX wieku i utrzymane jest w jednolitym stylu barokowym.

Zachowany kompletny ikonostas z 1904 roku jest dziełem Michała Bogdańskiego, przedstawiciela znanej artystycznej rodziny specjalizującej się w dekoracji cerkwi.

W nawie znajdują się dwa wiszące ołtarze boczne z ikonami, pochodzące z XVIII wieku.

Zwraca także uwagę piękna polichromia z 1904 roku, w tym malowidło z motywem Opieki Bogurodzicy na stropie babińca z wizerunkiem opisywanej świątyni. Polichromia nawiązuje do barokowych polichromii o motywach architektoniczno-figuralnych.

W zachodniej części nawy wyróżnia się rzeźbiona balustrada chóru.

Najcenniejszym elementem wyposażenia cerkwi jest, odkryta kilkanaście lat temu, część pierwotnego ikonostasu z XVII wieku z przedstawieniem Apostołów. Ikona została po konserwacji umieszczona jako antependium współczesnego ołtarza w nawie.

Cerkiew otacza drewniane ogrodzenie z dwiema bramkami nakrytymi baniastymi hełmami z gontu.

Obecnie świątynia pełni funkcję pomocniczego kościoła katolickiego i należy do parafii w Uściu Gorlickim.

W 2013 roku została wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

widok ogólny

panorama

zdjęcie archiwalne

elewacja południowa

widok od wschodu - zdjęcie Fotopolska

wieża

izbica wieży

dekoracja izbicy

fryzy arkadkowe dachów

okno prezbiterium

wnętrze

ikonostas

fragment ikonostasu

ikona św. Mikołaja

barokowy ołtarz boczny

fragment poprzedniego ikonostasu

polichromia stropu nawy

polichromia nad chórem

scena biblijna - polichromia ściany nawy

polichromia stropu babińca z wizerunkiem cerkwi

balustrada chóru

data renowacji

zwieńczenie portalu wejściowego

kropielnica

bramka ogrodzenia

nagrobek