Dębno Podhalańskie - kościół św. Michała Archanioła

Późnogotycki kościół w Dębnie Podhalańskim ( powiat nowotarski, gmina Nowy Targ) należy do najcenniejszych  zabytków architektury drewnianej w Polsce.

Został zbudowany w miejscu starszego kościoła około drugiej połowy XV wieku jako świątynia jednonawowa o konstrukcji zrębowej z węższym prezbiterium od wschodu, zakończonym ścianą prostą. W 1601 roku do nawy od zachodu dostawiono wieżę o konstrukcji słupowej, zwieńczoną izbicą. Całość bryły uzupełnia zakrystia przy prezbiterium, od strony północnej oraz dobudowana do nawy w XVII wieku kruchta południowa. Dodatkowo przy nawie i prezbiterium usytuowano, pochodzące z przełomu XVIII i XIX wieku zabudowane soboty ( zastąpiły wcześniejsze). Kościół nakrywa stromy dach jednokalenicowy z gontu.

 Wnętrze świątyni, kryte stropem, oświetlają trzy okna od strony południowej.

Najcenniejszym elementem wystroju wnętrza jest unikatowa polichromia patronowa ( szablonowa) z około 1500 roku, jedyna zachowana w Europie kompletna polichromia na drewnie. Malowidła, wykonane temperą,  pokrywają niemal całe wnętrze świątyni i składają się z 77 motywów w tym ornamentów roślinnych i geometrycznych oraz motywów figuralnych, w tym scen myśliwskich.

Wyposażenie wnętrza uzupełnia m.in. cenny tryptyk z początku XVI wieku z elementami renesansowymi, malowane gotyckie tabernakulum z drewna z  XV wieku (kopia) , gotycki krucyfiks z 1380 roku ( najstarszy element świątyni)  oraz trzy ostrołukowe portale.

Z tego kościoła pochodzi najstarszy przykład malowidła sztalugowego w Polsce. Jest to fragment malowidła z około 1280 roku przedstawiający św. Katarzynę i św. Agnieszkę. Obecnie zabytek przechowywany jest w Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie.

Jako ciekawostkę warto podać, że w kościele przechowuje się unikatowe dzwonki ( cymbałki) z XV wieku oraz chorągiew wojenną z czasów Odsieczy Wiedeńskiej. W świątyni znajdował się także najstarszy obraz tablicowy w Polsce , pochodzący z około 1280 roku i przedstawiający św. Katarzynę i św. Agnieszkę ( obecnie w Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie).

Inna ciekawostka pochodzi ze świata filmu. To w tym kościele nagrywano scenę ślubu Janosika z Maryną w znanym serialu o zbójniku.

Od 2003 roku kościół znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

widok ogólny

panorama

zdjęcie archiwalne - Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t.1

widok na prezbiterium

prezbiterium

fasada

widok na fasadę

zdjęcie archiwalne - Muzeum Etnograficzne w Krakowie

wieża

izbica wieży

elewacja boczna

wnętrze - zdjęcie ks. L. Filipek

wnętrze - zdjęcie archiwalne - Muz. Tatrz.

polichromia stropu

polichromia - zdjęcie ks. L.Filipek

tryptyk - zdjęcie ks. L.Filipek

zacheuszek

fragment nieistniejącego ołtarza - około 1280 roku - Muzeum Archidiecezjalne - Kraków

 

kopia tabernakulum 

oryginał tabernakulum - XV wiek - Muzeum Archidiecezjalne - Kraków

ogrodzenie