Zbylitowska Góra - dwór Żabów

Gdy po roku 1830 spłonął drewniany dwór w majątku Zbylitowska Góra ( powiat tarnowski, gmina Tarnów) Franciszek Moszczeński postanowił wznieść, około połowy XIX wieku, nową siedzibę, tym razem murowaną. Uważa się, że autorem projektu dworu był znany architekt klasycyzmu Piotr Aigner. Razem z dworem zaprojektowano także budynek oficyny i oranżerię. Oba budynki zostały jednak po wojnie przebudowane.

Nowy parterowy dwór miał plan prostokąta i nakryty został dachem łamanym wielopołaciowym, z czasem zastąpiony czterospadowym. Od frontu fasadę ozdabia wgłębiony portyk wsparty na słupach i zwieńczony trójkątnym, przełamanym naczółkiem z herbami Nałęcz i Szreniawa. Ściany obiega ozdobny gzyms a okna ujęte są w uszakowe obramienia.

W II połowie XIX wieku majątek przeszedł jako posag Marii Moszczeńskiej w ręce rodziny Żabów, która gospodarzyła w nim do 1945 roku prowadząc dochodowe gospodarstwo rolne. Po nacjonalizacji majątku mieścił się tutaj m.in. Dom Dziecka a następnie zakład wychowawczy dla dzieci upośledzonych umysłowo a od 1985 roku Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Wcześniej jednak udało się spadkobiercom dawnych właścicieli odzyskać dwór.

Wokół dworu rozciąga się zadbany park.

widok ogólny

panorama

zdjęcie archiwalne- Katalog Zabytków Sztuki w Polsce t.1

widok na portyk główny

portyk

herby

elewacja północna

portyk połnocny

okno

gzyms konsolkowy

salon- zdjęcie archiwalne

sztukateria

sztukaterie w jednym z pokoi

kominek

ozdobne drzwi

ostatni właściciel dworu - Franciszek Żaba

oranżeria

tablica na ścianie oranżerii

widok na park