Zakrzów- dwór

czwartek, 27 lutego 2020

Zakrzów- dwór

Co do okresu powstania dworu w Zakrzowie (powiat wadowicki, gmina Stryszów) istnieją pewne rozbieżności.

Powszechnie uważa się, że dwór został wzniesiony z inicjatywy Maurycego Montlearta w II połowie XIX wieku, ale istnieje także hipoteza, że powstał nieco później, już za czasów własności arcyksięcia Reinera Habsburga. Pod koniec XIX wieku majątkiem administrował, na zlecenie właściciela, Ludwik Selling, założyciel m.in. słynnej wytwórni jarzębiaku w Izdebniku.

Po I Wojnie Światowej „klucz izdebnicki” Habsburgów, do którego należał Zakrzów, został sprzedany Lwowskiemu Bankowi Ziemskiemu, który z kolei odsprzedał go w 1922 roku, wzbogaconemu na nafcie, przemysłowcowi, senatorowi RP Zygmuntowi Lewakowskiemu.

Nowy właściciel w 1927 roku budynek odrestaurował a majątek uczynił głównym ośrodkiem swoich dóbr. Po podziale majątku przez Zygmunta dobra zakrzowskie odziedziczył jego syn Karol, który przebywał w dworze do 1945 roku.

W czasie II wojny światowej w majątku działała wytwórnia wódek gatunkowych z przeznaczeniem dla żołnierzy niemieckich.

Po wywłaszczeniu, w dworze umieszczono m.in. dom wypoczynkowy dla kombatantów wojennych, ośrodek zdrowia, i dom dziecka. W końcu budynek przejęła Spółdzielnia Rolnicza „ Chełm”ze Stryszowa, która w latach 1980-1985 zniszczony dwór odrestaurowała z przeznaczeniem na hotel i restaurację.

Hotel nosi nazwę „ Dwór Senator” od funkcji pełnionej przez dawnego właściciela, który był senatorem RP.

Kilka lat temu o zwrot dworu w Zakrzowie i przylegających do niego terenów upomnieli się spadkobiercy dawnego właściciela majątku. Domagają się także odszkodowania za bezumowne użytkowanie tych nieruchomości. Sprawa toczy się obecnie w Sądzie.

I jeszcze ciekawa informacja.

Zygmunt Lewakowski, po podziale majątku pomiędzy pięcioro dzieci, zamieszkał u syna w Zakrzowie a amatorsko zajmował się m.in. rzeźbiarstwem. Był także kolekcjonerem starej broni i dywanów. Zmarł 1941 roku w Krakowie i został pochowany na cmentarzu Rakowickim.

Dwór wzniesiono w stylu klasycystycznym na planie prostokąta. Budynek jest dwukondygnacyjny z portykiem z filarami i trójkątnym zwieńczeniem. Wokół rozciągał się niewielki park, którego resztki się zachowały, oraz tarasowe ogrody.