środa, 19 października 2022

Kraków - synagoga Remuh i cmentarz

Synagoga Remuh należy do najstarszych synagog w Krakowie. Jest jednocześnie najmniejszą z nich.

Została wzniesiona w latach 1553-1558 z inicjatywy Izraela Isserlesa na tyłach jego domu przy dzisiejszej ulicy Szerokiej na Kazimierzu.

Nazwa synagogi związana jest z synem fundatora, rabinem Mojżeszem Isserlesem, zwanym Remuh.

Jest to skromna budowla murowana, do której prowadzi brama z tympanonem. Obecny wygląd świątynia zawdzięcza przebudowie, która miała miejsce w XIX wieku.

Centralnym miejscem wnętrza jest główna sala modlitewna, do której prowadzi portal z piaskowca. Portalowi towarzyszy renesansowa skarbona. Do oryginalnego wyposażenia należy także renesansowy aron ha-kodesz.  Znajdująca się w sali bima jest rekonstrukcją. W otaczającą bimę metalową kratę wmontowano barokowe drzwiczki, pochodzące z innej synagogi. Na ścianie północnej zachowały się fragmenty polichromii z przełomu XVI/XVII wieku a na ścianie południowej wykuta w kamieniu tablica fundacyjna.

Synagoga została rozkradziona i zdewastowana podczas ostatniej wojny a budynek zamieniono na magazyn.

Obecnie w odrestaurowanej świątyni odbywają się regularnie nabożeństwa.

Do synagogi przynależy cmentarz o tej samej nazwie. Był on czynny przez około 200 lat, oficjalnie do końca XVIII wieku.

Najstarszym nagrobkiem na cmentarzu jest macewa pierwszej żony Mojżesza Isserlesa.

Po II Wojnie światowej, mocno zniszczony kirkut uporządkowano. Podczas tych prac odkryto około 700 renesansowych i barokowych nagrobków, które na nowo ustawiono na terenie cmentarza a z połamanych macew stworzono tzw. krakowską Ścianę Płaczu.

Najcenniejszymi nagrobkami są XVI – wieczne macewy rodziny Isserlesów. Do otoczonego kultem grobu Mojżesza Isserlesa co roku pielgrzymują Żydzi z całego świata.

Przy synagodze ustawiono w 2016 roku ławeczkę Jana Karskiego, kuriera, który podczas ostatniej wojny informował Zachód o Holokauście.

widok ogólny

panorama

zdjęcie archiwalne - Fotopolska

brama

portal bramy

zwieńczenie

dziedziniec

portal do sali modlitewnej

skarbona

wnętrze

wnętrze - zdjęcie archiwalne CBP

Aron ha-kodesz

zwieńczenie

barokowe drzwi bimy

sklepienie sali modlitewnej

fragment renesansowej polichromii

tablica fundacyjna

ławka Remuh

tablica jorcajtowa

kirkut

kirkut - zdjęcie archiwalne - Fotopolska

nagrobki

macewy rodziny Issarlesów

nagrobek Mojżesza Issarlesa

rzeźbiony nagrobek

macewa

rząd macew

macewa i karteczki

sarkofag

tablice na ścianie 

ławeczka Jana Karskiego

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.