Żywiec - kościół św. Krzyża

Najstarszą świątynią Żywca ( powiat żywiecki, gmina Żywiec) jest murowany, gotycki kościół usytuowany w części miasta zwanej Rudza.

 

Kościół należy obecnie do archikatedry żywieckiej a wzniesiony został pod koniec XIV wieku ( jeszcze przed lokacją miasta).

 

Z pierwotnej bryły budowli zachowało się tylko prostokątne prezbiterium. Pod koniec XVII wieku świątynia została bowiem gruntownie przebudowana. Do prezbiterium, które powiększono, dobudowano od wschodu półkolistą absydę. Wydłużono także nawę i nakryto sklepieniem kolebkowym. W XIX wieku powstała od południa kaplica Ogrójca a w 1910 roku bryłę świątyni wzbogacono o wieżę nakrytą dachem namiotowym. Całość budowli jest otynkowana a jej zasadnicza cześć nakryta dachem dwuspadowym z gontu.

 

Absydę na zewnątrz zdobi barokowa drewniana Kalwaria z Ukrzyżowanym Chrystusem i rzeźbami łotrów po bokach.

 

W latach-70 tych XX wieku, podczas renowacji wnętrza, odsłonięto fragmenty polichromii z XVII wieku.

 

Przy kościele do końca XVIII wieku funkcjonował cmentarz przykościelny. W wiekach XVII i XVIII pełnił on funkcję cmentarza dla skazańców. Na cmentarzu dokonywano egzekucji  ( prawdopodobnie przy kamiennej kolumnie zwanej „ Boża Męka") i chowano osoby skazane przez sąd miejski. Najczęściej były to kobiety- dzieciobójczynie lub złoczyńcy zajmujący się kradzieżą.

 

Z tych czasów zachował się przy ogrodzeniu kamienny krzyż zwany " krzyżem pojednania", ufundowany przez rodziców chłopca, skazanego na ścięcie za kradzież i nieposłuszeństwo rodzicom. 

widok ogólny

panorama

zdjęcie archiwalne - Fotopolska

absyda prezbiterium

zdjęcie archiwalne - zbiory NAC

fasada

elewacja południowa

elewacja północna

wieża

zwieńczenie wieży

kaplica

portal boczny

sygnaturka

barokowa Kalwaria

wnętrze

widok na ołtarz

ołtarz boczny

chór

kolumna " Boża Męka"

krzyż " pojednania"

figura św. Jana Nepomucena