poniedziałek, 9 grudnia 2019

Dąbrowa Tarnowska- synagoga

Okazała synagoga w Dąbrowie Tarnowskiej ( powiat dąbrowski, gmina Dąbrowa Tarnowska) powstała w latach 1855-1863 z fundacji bogatego miejscowego Żyda Ajzyka ( Izaaka) Sterna. Jej projektantem był architekt Abraham Goldstein. Usytuowana jest nieopodal rynku, tuż przy głównej ulicy.

Jest to budowla murowana, na planie prostokąta, wzniesiona w stylu eklektycznym z elementami mauretańsko-orientalnymi. Posiada jedną nawę. Na parterze znajduje się sień z dwoma przedsionkami po bokach. Na wyższej kondygnacji znajdują się babińce otwarte na główną salę modlitewną, do których prowadzą schody umieszczone w bocznych wieżach fasady głównej.

Fasadę główną tworzy, przebudowana w latach 1936-1937, trójkondygnacyjna galeria arkadowa z górnymi arkadami wspartymi na grubych, niskich kolumnach ( zastąpiły wcześniejsze, drewniane). Galerię flankują na narożach nieco wyższe wieże ozdobione płaskorzeźbami  biblijnych zwierząt ( lampart, orzeł, lew, jeleń), którym towarzyszą hebrajskie napisy. Szczyt fasady zdobią tablice Dekalogu.

We wnętrzu bożnicy zachował się bogaty wystrój malarski, zwłaszcza w głównej sali modlitewnej, nakrytej sklepieniem beczkowym. Polichromie przedstawiają głównie symbole i sceny biblijne, cykl zodiakalny oraz widoki świętych miejsc.

Synagoga została zniszczona w czasie I Wojny Światowej, ale odrestaurowano ją w latach 1936-1937 z funduszów miejscowego Żyda.

Kolejne zniszczenia przyniosła niemiecka okupacja. Budynek zamieniono wówczas na magazyn. Po wojnie, opuszczony budynek znacznie podupadł. W latach 70-tych XX wieku został przejęty przez Skarb Państwa i noszono się z zamiarem przeprowadzenia remontu świątyni. Jednak z braku funduszy nie doszło to do skutku. Dopiero po 2006 roku, gdy budynek został przejęty przez gminę, pozyskano fundusze na restaurację świątyni.

Obecnie w budynku mieści się Ośrodek Spotkania Kultur. Można tutaj zobaczyć m.in. oryginalny zwój Tory, przechowywany od czasów okupacji do 2011 roku przez  klasztor redemptorystów w Tuchowie. 


widok ogólny
zdjęcie archiwalne - Fotopolska
panorama
fasada główna
fragment fasady
kolumny
tablice Dekalogu
szczyt wieży z symbolami zwierząt
elewacja boczna
fragment elewacji tylnej
dekoracja elewacji tylnej
wejście główne
wejście boczne
znak zodiaku
wnętrze
sklepienie sali modlitewnej
fragment polichromii
okna
fragment ekspozycji
szafa na torę
zwoje tory

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.