wtorek, 28 października 2025

Gwoździec - kościół św. Katarzyny

Neogotycki, murowany z cegły, kościół w miejscowości Gwoździec ( powiat tarnowski, gmina Zakliczyn) został zbudowany w latach 1910-1915 w miejscu wcześniejszej świątyni drewnianej, z XVI wieku, która została rozebrana.

Jest to budowla jednonawowa z trójbocznie zamkniętym, węższym od nawy prezbiterium. W fasadzie wyróżnia się wieża zwieńczona ostrosłupowym hełmem. Na zewnątrz korpus opinają przypory. 

Wnętrze świątyni nakryte jest sklepieniem gwiaździstym. 

Z poprzedniego kościoła przeniesiono trzy boczne ołtarze pochodzące z XVII wieku oraz późnogotycką kamienną chrzcielnicę datowaną na rok 1526, ozdobioną dekoracją maswerkową i herbami.

widok ogólny
stary kościół - zdjęcie archiwalne
kościół - zdjęcie archiwalne
prezbiterium
elewacja północna
elewacja południowa
widok na fasadę
fasada
zwieńczenie wieży
wejście
portal boczny
wnętrze
sklepienie nawy
ołtarz boczny
ambona
chrzcielnica gotycka
chrzcielnica detal


czwartek, 23 października 2025

Krzywa - cerkiew śś. Kosmy i Damiana

Dawną cerkiew grekokatolicką w Krzywej ( powiat gorlicki, gmina Sękowa), obecnie kościół katolicki-filialny, zaczęto wznosić w roku 1924, po pożarze wcześniejszych świątyń.

Jest to budowla bezwieżowa, wzorowana na cerkwiach staroruskich, co było rzadkością na Łemkowszczyźnie.

 

Świątynię wzniesiono z drewna na kamiennej podmurówce jako budowlę trójdzielną, z nawą, prezbiterium i babińcem. Każda przestrzeń zwieńczona jest kopułą na ośmiobocznym tamburze. Największa, półkolista kopuła znajduje się nad centralną częścią nawy.

 

We wnętrzu zachowały się pierwotne balkony chóru.

 

Cerkwi towarzyszy drewniana dzwonnica słupowo-ramowa z tego samego okresu.

 

Przy cerkwi znajduje się cmentarz wojenny z okresu pierwszej wojny światowej a całość otoczona została drewnianym płotem.


widok ogólny
widok na prezbiterium
prezbiterium
elewacja północna
elewacja
kaplica
okna
kopuły
podmurówka
wnętrze
strop
chór
balustrada
dzwonnica - zdjęcie Fotpolska
cmentarz z I wojny światowej


 

sobota, 18 października 2025

Wisła Mała - kościół św. Jakuba Starszego

Dzisiejszy kościół we wsi Wisła Mała ( powiat pszczyński, gmina Pszczyna) powstał w latach 1775-1782 jako budowla drewniana, jednonawowa, na ceglanej podmurówce. Prezbiterium zamknięte ścianą prostą, posiada zakrystię od wschodu.

 

W zachodniej fasadzie dominuje wieża na planie kwadratu z przybudówka na schody. Wieża jest późniejsza i pochodzi z 1782 roku. Początkowo była wolnostojąca. W 1923 roku połączono ją jednak z korpusem przedłużając nawę.

 

Kościół obiegają soboty. Zarówno dachy świątyni jak i dach wieży pokryte są gontem.

 

We wnętrzu krytym stropem zachowało się pierwotne, barokowo-rokokowe wyposażenie. Ze starszych elementów warto wymienić chrzcielnicę z 1608 roku połączona z rokokową amboną.


widok ogólny
zdjęcie archiwalne - SBC
panorama
widok na prezbiterium
prezbiterium
szczyt prezbiterium
widok na elewację południową
elewacja południowa
widok na elewację północną
fasada
wieża
izbica wieży
wejście boczne
soboty
drzwi
wnętrze
ołtarz główny
polichromia stropu
rzeźby w prezbiterium
rzeźba
ołtarz główny
chór
ambona
chrzcielnica
konfesjonał
jedna z kropielnic
kropielnica
figura przy kościele