Zakopane - willa Atma

Przy ulicy Kasprusie w Zakopanem ( powiat tatrzański, gmina Zakopane) stoi XIX – wieczna drewniana willa z 1893 roku. Willa została wybudowana przez miejscowego snycerza Józefa Kasprusia-Stocha, współpracującego wcześniej przy znanej zakopiańskiej willi Koliba.

Początkowo budynek miał wygląd zwykłej chałupy góralskiej z werandą i posiadał pokoje do wynajęcia dla turystów. W 1923 roku przebywał w niej po raz pierwszy, jako gość na weselu, wybitny polski kompozytor Karol Szymanowski.

W latach 1925-1926 budynek otrzymał obecny wygląd i nazwę ”Atma”, co oznacza w indyjskiej filozofii „ duszę”.

W 1930 roku willę wynajął Karol Szymanowski i mieszkał w niej do roku 1935, gdy z powodu pogarszającego się stanu zdrowia ( gruźlica) oraz kłopotów finansowych, musiał ją opuścić. Dla Szymanowskiego pobyt w Atmie był, w pewnym sensie, rekompensatą za utraconym po pierwszej wojnie światowej domem rodzinnym w majątku Tymoszówka na Ukrainie, z którym był bardzo związany.

Artysta czuł się w Zakopanem bardzo dobrze, co zaowocowało powstaniem wielu dzieł muzycznych, w tym słynnego baletu „ Harnasie”, zainspirowanego miejscowym folklorem.

Willa jest budynkiem o konstrukcji zrębowej, na planie wydłużonego prostokąta. W części środkowej jest piętrowa a w pozostałych parterowa z mieszkalnym poddaszem. Ma kamienną podmurówkę. Elewacja frontowa poprzedzona jest obszerną, piętrową werandą a na elewacji zachodniej umieszczono balkon.

Po ostatniej wojnie, dzięki staraniom spadkobierczyni Szymanowskiego ( siostrzenica) oraz znanego pisarza i publicysty Jerzego Waldorffa udało się willę wykupić z rąk prywatnych. Po remoncie utworzono w niej, w 1976 roku, muzeum biograficzne Karola Szymanowskiego, które działa do dzisiaj. W ramach adaptacji na muzeum zrekonstruowano w willi gabinet kompozytora oraz zaaranżowano pozostałe pomieszczenia w stylu dwudziestolecia międzywojennego.

W odremontowanej ponownie w ostatnich latach ( 2013) Atmie często odbywają się koncerty kameralne organizowane przez Towarzystwo Muzyczne im. Karola Szymanowskiego.

widok ogólny

willa przed rozbudową - zdjęcie Muzeum Tatrzańskie

elewacja wschodnia

ganek

weranda

gabinet kompozytora

pokój stołowy

zdjęcia rodzinne

portrety Szymanowskiego wykonane przez Witkacego