Okazała synagoga w Dąbrowie Tarnowskiej ( powiat dąbrowski,
gmina Dąbrowa Tarnowska) powstała w latach 1855-1863 z fundacji bogatego
miejscowego Żyda Ajzyka ( Izaaka) Sterna. Jej projektantem był architekt Abraham
Goldstein. Usytuowana jest nieopodal rynku, tuż przy głównej ulicy.
Jest to budowla murowana, na planie prostokąta, wzniesiona w
stylu eklektycznym z elementami mauretańsko-orientalnymi. Posiada jedną nawę.
Na parterze znajduje się sień z dwoma przedsionkami po bokach. Na wyższej
kondygnacji znajdują się babińce otwarte na główną salę modlitewną, do których
prowadzą schody umieszczone w bocznych wieżach fasady głównej.
Fasadę główną tworzy, przebudowana w latach 1936-1937,
trójkondygnacyjna galeria arkadowa z górnymi arkadami wspartymi na grubych, niskich
kolumnach ( zastąpiły wcześniejsze, drewniane). Galerię flankują na narożach
nieco wyższe wieże ozdobione płaskorzeźbami
biblijnych zwierząt ( lampart, orzeł, lew, jeleń), którym towarzyszą hebrajskie napisy. Szczyt fasady zdobią tablice Dekalogu.
We wnętrzu bożnicy zachował się bogaty wystrój malarski,
zwłaszcza w głównej sali modlitewnej, nakrytej sklepieniem beczkowym.
Polichromie przedstawiają głównie symbole i sceny biblijne, cykl zodiakalny
oraz widoki świętych miejsc.
Synagoga została zniszczona w czasie I Wojny Światowej, ale
odrestaurowano ją w latach 1936-1937 z funduszów miejscowego Żyda.
Kolejne zniszczenia przyniosła niemiecka okupacja. Budynek
zamieniono wówczas na magazyn. Po wojnie, opuszczony budynek znacznie podupadł.
W latach 70-tych XX wieku został przejęty przez Skarb Państwa i noszono się z
zamiarem przeprowadzenia remontu świątyni. Jednak z braku funduszy nie doszło
to do skutku. Dopiero po 2006 roku, gdy budynek został przejęty przez gminę,
pozyskano fundusze na restaurację świątyni.
Obecnie
w budynku mieści się Ośrodek Spotkania Kultur. Można tutaj zobaczyć m.in.
oryginalny zwój Tory, przechowywany od czasów okupacji do 2011 roku przez klasztor
redemptorystów w Tuchowie.
 |
widok ogólny |
 |
zdjęcie archiwalne - Fotopolska |
 |
panorama |
 |
fasada główna |
 |
fragment fasady |
 |
kolumny |
 |
tablice Dekalogu |
 |
szczyt wieży z symbolami zwierząt |
 |
elewacja boczna |
 |
fragment elewacji tylnej |
 |
dekoracja elewacji tylnej |
 |
wejście główne |
 |
wejście boczne |
 |
znak zodiaku |
 |
wnętrze |
 |
sklepienie sali modlitewnej |
 |
fragment polichromii |
 |
okna |
 |
fragment ekspozycji |
 |
szafa na torę |
 |
zwoje tory |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.