sobota, 18 grudnia 2021

Pińczów - kościół św. Jana Ewangelisty i dawny klasztor

Przy rynku w Pińczowie ( powiat pińczowski, gmina Pińczów) znajduje się zabytkowy zespół sakralny składający się kościoła oraz zabudowań dawnego klasztoru paulinów.

Kościół ( obecnie parafialny) został wzniesiony, jako budowla gotycka, około 1430 roku, tuż po nadaniu miejscowości praw miejskich, Była to fundacja biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego. Z tego okresu zachowała się  kruchta zachodnia nakryta sklepieniem krzyżowo-żebrowym z herbem Oleśnickich i ostrołukowym portalem oraz część fasady ze szkarpami i fragmenty murów nawy głównej.

W XVI wieku, na krótki czas, kościół stał się zborem. Jednak po nabyciu dóbr pińczowskich przez biskupa krakowskiego Piotra Myszkowskiego  świątynia ponownie wróciła do zakonu paulinów a pod koniec XVI wieku rozpoczęto jej przebudowę w stylu manierystycznym i wczesnobarokowym. Przebudowa trwała do roku 1656.

 W efekcie powstała trzynawowa bazylika z wydłużonym prezbiterium zamkniętym półkoliście. Od południa dostawiona została barokowa kaplica Aniołów nakryta kopułą. Zachodnią część bryły budowli zdobi manierystyczna fasada zwieńczona wczesnobarokowym szczytem z wolutami i figurami świętych.

We wnętrzu nawę główną od naw bocznych oddzielają arkady a nakrywa ja, podobnie jak prezbiterium, sklepienie kolebkowe z lunetami, ozdobione dekoracją stiukową o motywach geometrycznych.

Wyposażenie kościoła pochodzi głównie z okresu baroku i regencji. Uwagę zwraca ołtarz główny z okresu regencji oraz bogato rzeźbione barokowe stalle w prezbiterium.

W kruchcie zachował się późnorenesansowy kamienny nagrobek miejscowej mieszczki Anny Jakubczykowej. Nagrobek przedstawia po jednej stronie modlącą się zmarłą a po drugiej stronie postacie dziecięce jej dwóch zmarłych synów.

Przed świątynia wznosi się kamienna barokowa dzwonnica z lat 1685-1691 z gotyckimi dzwonami.

Kościołowi towarzyszy zespół zabudowań dawnego klasztoru paulinów z pierwszej połowy XVII wieku. Jest to budowla czteroskrzydłowa, piętrowa z wewnętrznym wirydarzem. Do zabudowań klasztornych prowadzi portal z herbem Oleśnickich. 

W klasztorze przebywał przez ostatnie lata swojego życia znany polski reformator i teolog protestancki Jan Łaski i w tutejszej farze został pochowany. Jednak w okresie kontrreformacji jego grób został zniszczony.

widok ogólny

zdjęcie archiwalne

panorama

widok na prezbiterium - archiwalne - zdjęcie Fotopolska

widok na prezbiterium

ściana prezbiterium

prezbiterium

okno

elewacja południowa

elewacja południowa archiwalne- Fotopolska

elewacja północna

fasada i kruchta

szczyt fasady

kaplica

wejście

wejście boczne

gotycki portal w kruchcie

sygnaturka

wnętrze

sklepienie prezbiterium

sklepienie nawy

sklepienie manierystyczne nawy bocznej

ołtarz główny

barokowe stalle

organy

ambona

chrzcielnica

nagrobek manierystyczny

postać zmarłej

postacie dzieci

herb Oleśnickich

kropielnica

druga kropielnica

herb na ścianie kruchty

epitafium

kościół i dzwonnica

dzwonnica

tablica pamiątkowa na ścianie dzwonnicy

przełączka
widok na zabudowania klasztoru

klasztor

wirydarz

lapidarium

dekoracja ścian klasztoru

zegar słoneczny

figura kard. Oleśnickiego

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.