Inicjatorem budowy klasztoru i kościoła w Alwerni ( powiat
chrzanowski, gmina Alwernia) a zarazem ich fundatorem był kasztelan wojnicki
Krzysztof Koryciński, ówczesny właściciel tych ziem. Jako wzorzec posłużył
ośrodek pustelniczy św. Franciszka z Asyżu na górze La Verna w Toskanii.
W latach 1625-1656, na zalesionym malowniczym wzgórzu
zwanym Podskale, wzniesiono pierwsze murowane budynki klasztorne ( wcześniejsze
były drewniane) i jednonawowy kościół w
stylu barokowym ( 1630-1677). Odtąd cały kompleks zaczęto nazywać Alwernią (
uproszczona nazwa La Verna).
Kościół zbudowano na planie krzyża łacińskiego z
prezbiterium zakończonym półkolistą absydą. Na przecięciu nawy i transeptu
umieszczono kopułę. Na początku XVIII wieku dobudowano po północnej stronie
prezbiterium kaplicę, gdzie umieszczono obraz „ Ecce Homo" pochodzący z
Konstantynopola ( XV wiek), będący przedmiotem kultu. Dzięki obecności obrazu Alwernia
stała się od XVII wieku znanym ośrodkiem pielgrzymkowym, którego szczyt rozwoju
przypada na wiek XIX.
W roku 1897 wzniesiona została przy kościele od zachodu
wysoka wieża, która miała wskazywać pielgrzymom drogę do sanktuarium.
Wnętrze kościoła nakryte jest sklepieniem kolebkowym z
polichromią pochodzącą z XIX i XX wieku ( nawa i kopuła). Wyposażenie jest
barokowe i rokokowe. Zwraca uwagę krucyfiks z XVII wieku w ołtarzu głównym,
pochodzący jeszcze z drewnianego kościoła oraz ambona z postaciami siedzących
zakonników. We wnętrzu kościoła można zobaczyć także interesujące nagrobki; między innymi barokowe rodziny Korycińskich oraz klasycystyczny Aleksandra
Szembeka i jego żony z postacią płaczki. Na ścianach na zewnątrz kościoła i we wnętrzu umieszczone są także liczne
epitafia. Przed jednym z bocznych wejść znajduje się ciekawy
nagrobek neogotycki młodej dziewczyny, Eleonory Karwickiej, z kamienia, marmuru
i stiuku, podobno dzieło włoskiego artysty.
Pod koniec XIX wieku rozbudowano także klasztor. Ma on
kształt piętrowego czworoboku z wewnętrznym dziedzińcem (wirydarzem).
Wejście do kościoła poprzedza Plac Rajski ze stacjami
Drogi Krzyżowej, pochodzący z XVIII wieku. Na plac prowadzi brama z posągami ewangelistów. Cały kompleks otoczony jest kamiennym murem.
Przy ośrodku pielgrzymkowym rozrosła się osada a od 1796
roku miasto nazwane Alwernią.
Znaną miejscową
tradycją jest tzw. „ Strzelanka” czyli strzelanie z moździerzy podczas
procesji w odpust w pierwszą niedzielę po Bożym Ciele. Strzelanka jest pamiątką
dawnego zwyczaju honorowania ważnych gości klasztoru a później oddawania hołdu
ukrzyżowanemu Chrystusowi po procesji Bożego Ciała. Obecnie obsługą wystrzałów
zajmują się miejscowi strażacy.
 |
| widok ogólny |
 |
| widok od ogrodów |
 |
| panorama |
 |
| zdjęcie archiwalne - zbiory NAC |
 |
| absyda prezbiterium |
 |
| widok na absydę |
 |
| hełm wieży i sygnaturka |
 |
| widok na wieżę |
 |
| wieża |
 |
| zwieńczenie wieży |
 |
| elewacja boczna |
 |
| fragment elewacji z epitafiami |
 |
| portal wieży |
 |
| portal boczny |
 |
| wnętrze kościoła |
 |
| kopuła |
 |
| portal wejściowy do nawy kościoła |
 |
| ołtarz boczny |
 |
| chór i organy |
 |
| ambona |
 |
| wejście do kaplicy z obrazem Ecce Homo |
 |
| ornament rocaille |
 |
| nagrobek Szembeków |
 |
| fragment nagrobka |
 |
| epitafium Szwarcenberg-Czernego |
 |
| nagrobek Eleonory Karwickiej |
 |
| plac przed murem |
 |
| brama z posągami |
 |
| Plac Rajski |
 |
| budynki gospodarcze |
 |
| brama do części gospodarczej klasztoru |
