niedziela, 17 listopada 2024

Przyszowa - dwór Żuk - Skarszewskich

Okazały dwór we wsi Przyszowa ( powiat limanowski, gmina Łukowica) usytuowany jest na sporym wzniesieniu, być może na miejscu dawnego zameczku z XVI wieku.

Obecna budowla pochodzi z połowy XIX wieku i jest efektem kilku przebudów.

 

Od strony skarpy widać wysoko podmurowaną dwukondygnacyjną elewację z okazałym herbem  „Nałęcz”. Elewację urozmaicają dwa ryzality, w tym jeden z niewielką wieżyczką.

 

Przed pierwszą wojną światową przy dworze znajdował się drewniany lamus z XVI wieku, zniszczony podczas wojny.

 

W dwudziestoleciu międzywojennym działał tutaj zakład wodoleczniczy.

 

Po II wojnie światowej w budynku dworu umieszczono szkołę.

 

Obecnie dwór zamieszkują  potomkowie dawnych właścicieli.

 

W parku podworskim ocalało kilka wiekowych drzew.


widok ogólny
zdjęcie archiwalne
fasada
herb
ryzalit
wieżyczka
latarnia
część frontowa

wtorek, 12 listopada 2024

Lipnica Wielka - kościół Nawiedzenia NMP

Gotycki murowany kościół parafialny w Lipnicy Wielkiej ( powiat nowosądecki, gmina Korzenna) został, według tradycji, ufundowany przez króla Kazimierza Wielkiego w 1359 roku wraz z lokacją wsi. 

W XVII wieku dokonano przebudowy świątyni a w pierwszej połowie XX wieku nawę przykryto sklepieniem i dobudowano dwie kaplice boczne. 

Jest to jednonawowa budowla z prezbiterium zamkniętym trójbocznie. Nawę od zachodu poprzedza wieża z przedsionkiem. Ściany kościoła są na zewnątrz oszkarpowane. 

Z gotyckich elementów zachowały się trzy ostrołukowe portale i i okna w prezbiterium z maswerkami 
( jedno zamurowane). 

Wyposażenie wnętrza pochodzi głównie z epoki rokoka. Z epok wcześniejszych zwraca uwagę renesansowa chrzcielnica kamienna z XVI wieku z herbem fundatora oraz renesansowy nagrobek przyścienny Stanisława Trzecieskiego z leżącą postacią zmarłego w zbroi.

widok ogólny

panorama
prezbiterium
okno gotyckie z maswerkiem
maswerk
elewacja południowa
elewacja północna
kaplica
portal gotycki
fragment gotyckiego portalu
kapliczka - portal
wnętrze
ołtarz główny
detal
nagrobek

ogrodzenie z kaplicą
dzwonnica
kaplica

czwartek, 7 listopada 2024

Nowy Sącz - willa " Maria"

Jednym z najciekawszych budynków Nowego Sącza ( powiat nowosądecki, gmina Nowy Sącz) jest, stojąca przy ulicy Jagiellońskiej, zbudowana w stylu historyzmu, willa „Maria”.

Zaprojektowana przez architekta Jana Perosia dla lekarza dra Tadeusza Kijasa, wzniesiona została w latach 1905-1906. Jest to budowla parterowa z piętrowym ryzalitem.

 

Willa znana jest jako miejsce zamieszkania znanego przedwojennego artysty malarza i społecznika Bolesława Barbackiego.

 

Obecnie budynek nie jest zamieszkany.


widok ogólny
panorama
fasada
zwieńczenie fasady
wieżyczka
attyka
mozaika
napis
detal

sobota, 2 listopada 2024

Bielsko - Biała - kościół ewangelicki im. Marcina Lutra

W 1782 roku, po ogłoszeniu przez cesarza Józefa II Habsburga patentu tolerancyjnego, powstała parafia ewangelicka w Białej ( obecnie część miasta). 

Początkowo ewangelicy wznieśli świątynię drewnianą, ale po kilku miesiącach rozpoczęli budowę kościoła murowanego, który został ukończony w 1788 roku. 

Jest to budowla w stylu klasycystycznym, jednonawowa z półkoliście zakończonym prezbiterium i niewielką wieżą wyrastającą z fasady od strony zachodniej. 

W latach 1832-1835 przebudowano wnętrze wznosząc empory oraz ołtarz główny ozdobiony naturalnej wielkości postaciami ewangelistów.

Z wyposażenia zwraca uwagę także ambona w kształcie łodzi pochodząca z 1833 roku oraz nieco wcześniejsza chrzcielnica.

widok ogólny
archiwalne - litografia
widok na prezbiterium
prezbiterium
elewacja południowa
okna
fasada
wieża
wnętrze - zdjęcie Fotopolska
wnętrze - zdjęcie archiwalne
ambona - zdjęcie archiwalne

poniedziałek, 28 października 2024

Bydlin - zamek

Zamek w Bydlinie ( powiat olkuski, gmina Klucze) leży na Szlaku Orlich Gniazd.

Usytuowany został na wzgórzu i należy do typu warowni wyżynnych.

 

W końcu XIV wieku wzniesiono wieżę obronną, do której przylegał czworobok budynku mieszkalnego. Warownia pełniła wówczas funkcję strażnicy granicznej ze Śląskiem.

 

Na początku XVI wieku zamek przeszedł na własność możnego rodu Bonerów a następnie Firlejów. Zamieniono go wówczas na świątynię, którą w 1655 roku zniszczyli Szwedzi podczas Potopu.

 

Kościół z czasem odbudowano, ale pod koniec XVIII wieku budynek został opuszczony i uległ ruinie.

 

Do naszych czasów zachowały się resztki murów ze szkarpami na narożach i pozostałości fosy.


widok ogólny
wejście
ściana z oknem
okno
otwór strzelniczy
ściana południowa
narożnik
mur ze szkarpami
szkarpa
ściana boczna
dziedziniec
druga strona dziedzińca
ściana wewnętrzna dziedzińca
droga do zamku